تجویز نوار مغز به عهده دکتر مغز و اعصاب است و این که چه موقع نوار مغز بگیریم، باید توسط پزشک پاسخ داده شود. انجام این آزمایش برای تشخیص و درمان برخی بیماری‌ها لازم است. در برخی موارد نیز پزشک برای بررسی بیشتر و دقیق‌تر انجام نوار مغز را تشخیص می‌دهد.
به طور کلی نوار مغز یا الکتروانسفالوگرام (EEG) برای بررسی انواع اختلالات مغزی استفاده می‌شود. این اختلالات به صورت امواج نامنظم نمایش داده می‌شوند و پزشک می‌تواند با بررسی آن‌ها اختلالات مغزی بیمار را تشخیص دهد. بیشترین استفاده نوار مغز برای درمان و کنترل عارضه تشنج است. حتی اگر تشنج در سال‌های قبل اتفاق افتاده باشد، نوار مغز وجود و محل وقوع آن در مغز را نشان می‌دهد.
تومور، سکته، الزایمر، روان‌پریشی، اختلال خواب، تروما، مسمومیت دارویی، کما و… از جمله دیگر مواردی هستند که ممکن است به نوار مغز نیاز داشته باشند. علاوه بر این‌ها ممکن است هنگام جراحی برای نظارت بر جریان خون مغز از نوار مغز استفاده شود.
نامنظم بودن شکل امواج به دست‌آمده از نوار مغز، نشان‌دهنده مشکلاتی در عملکرد مغز است. هر کدام از مشکلات مغزی به شکل خاصی در نوار مغز نمایش داده می‌شوند. پزشک مغز و اعصاب با بررسی نوار مغز می‌تواند این مشکلات را شناسایی کند. کوچکترین اشکال و اختلال در فعالیت‌های مغز در نوار مغز یا الکتروانسفالوگرام (EEG) به صورت امواج ناهماهنگ نمایش داده می‌شود. از جمله اختلالات مغزی که به کمک نوار مغز قابل تشخیص هستند عبارتند از:
حال که متوجه شدیم نوار مغز چیست بهتر است بدانید نوار مغز انواع مختلفی به شرح زیر دارد:
یکی از نگرانی‌هایی مشترک کسانی که باید نوار مغزی بگیرند درباره روش انجام آن است. بنا به تشخیص پزشک نوار مغز توسط ۸، ۱۶ یا ۲۵ جفت الکترود گرفته می‌شود. این الکترودها، پالس‌های الکتریکی مغز را از طریق پوست سر دریافت می‌کنند و سپس به رایانه متصل انتقال می‌دهند. نوار مغز در حالت نشسته یا خوابیده گرفته می‌شود. بیمار حین انجام نوار مغز باید کاملا در آرامش و سکون باشد. بنا به تجویز پزشک، تکنسین تست نوار مغز از بیمار می‌خواهد که فعالیت‌های مختلفی انجام دهد؛ مثلا چشمان خود را ببندد، نفس عمیق بکشد و با به محرک‌های بینایی، شنوایی و… توجه کند.
بیشتر کسانی که می‌خواهند نوار مغز یا الکتروانسفالوگرام (EEG) بگیرند بابت مضرات این تست و آسیب‌های ناشی از آن دغدغه دارند. این در حالی است که نوار مغز هیچ مشکل جانبی برای بدن یا مغز ایجاد نمی‌کند. تست نوار مغز سال‌هاست که مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یک روش ایمن شناخته می‌شود. این تست کاملا بدون اشعه است و هیچ‌گونه اثر منفی ندارد. الکترودها فقط فعالیت مغزی را ثبت می‌کنند و هیچ درد یا حسی به بیمار منتقل نمی‌کنند. علاوه بر این‌ها هنگام انجام این تست نباید نگران جریان برق، شوک الکتریکی و… نیز بود.
البته به دلیل فشار عصبی یا نگرانی ناشی از انجام این تست، ممکن است بیمار با افت قند خون، ضعف، استرس و… مواجه شود. به همین دلیل بهتر است قبل از انجام این تست نگرانی‌های خود را با تکنسین تست نوار مغز یا پزشک مغز و اعصاب در میان بگذارد و از بی‌خطر بودن تست مطمئن شود.
زمان انجام تست نوار مغز یا الکتروانسفالوگرام (EEG) بسته به نوع آن متفاوت خواهد بود. در تست نوار مغز معمولی از زمان شروع تست تا اتمام آن بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد. تست نوار مغز خواب هم همین مقدار زمان می‌خواهد. زمان تست نوار مغز پایشی نیز بین ۱ تا ۲ روز متفاوت است. برای بررسی‌های دقیق‌تر از تست‌های چند روزه یا تله متری فیلم استفاده می‌شود. برای انجام تست‌های چند روزه بیمار در بیمارستان بستری می‌شود.
آماده‌سازی قبل از گرفتن نوار مغز یا الکتروانسفالوگرام (EEG) بسیار مهم است. معمولا پزشکان و تکنسین‌های نوار مغز به بیماران می‌گویند که چه کارهایی باید قبل از انجام تست نوار مغز انجام شود. قبل از انجام این تست باید حتما با پزشک مشورت کنید تا برای انجام آماده شوید. کارهایی که به طور معمول برای آماده‌سازی پیش از گرفتن نوار مغز انجام می‌شوند عبارتند از:
نوار مغز یک روش فراگیر برای کمک به تشخیص و درمان بیماری‌های مغزی است. در ادامه مزایا و معایب این تست را بررسی می‌کنیم.
مزایا:
معایب:
علاوه بر موارد بالا رعایت همه توصیه‌های پزشک مغز و اعصاب برای گرفتن نوار مغز یا الکتروانسفالوگرام (EEG) الزامی است.
همانطور که اشاره شد گرفتن انواع مختلف نوار مغز روش‌های گوناگونی دارد؛ اما به طور معمول هنگام تست از بیمار خواسته می‌شود که روی تخت دراز بکشد. ۸ تا ۲۵ جفت الکترود به کمک خمیر مخصوص به پوست سر بیمار چسبانده می‌شود یا کلاه الکترودها روی سر قرار داده می‌شود. سپس از بیمار می‌خواهند که کاملا ساکن باشد و آرامش خود را حفظ کند. بی‌حرکت بودن بیمار هنگام انجام تست بسیار مهم است. به همین دلیل در بعضی موارد، گرفتن نوار مغز به طور دوره‌ای متوقف می‌شود تا بیمار زمانی برای استراحت داشته باشد.
در هنگام گرفتن نوار مغز یا الکتروانسفالوگرام (EEG) باید کاملا به صحبت‌های تکنسین توجه داشته باشید و مواردی که از شما خواسته می‌شود را رعایت کنید. بنا به تجویز پزشک گاهی هنگام گرفتن نوار مغز از بیمار می‌خواهند که به طور منظم و سریع تنفس عمیق داشته باشد و یا در معرض چراغ چشمک‌زن قرار بگیرد.
پس از اتمام تست، تکنسین کلاه الکترود را از روی سر بیمار برمی‌دارد. در صورتی که برای اتصال الکترودها به پوست سر از خمیر استفاده شده باشد، سر با آب گرم و مواد شوینده مخصوص شسته می‌شود. بهتر است پس از اتمام بیمار سر و موهای خود را دوباره شستشو دهد تا موها و پوست سر او دچار آسیب نشوند. ممکن است روی سر و محل قرارگیری الکترودها، التهاب و قرمزی ایجاد شود. این التهاب پس از چند ساعت از بین می‌رود و جای نگرانی نیست.
ممکن است برای انجام تست دارو یا آرام‌بخش خاصی استفاده شود. به همین دلیل بهتر است یک فرد همراه بیمار باشد و از او مراقبت کند.
اگر بیمار داروهایی را برای انجام تست نوار مغز قطع کرده باشد، باید با مشورت پزشک شروع دوباره مصرف آن‌ها را آغاز کند.
تکنسین یا پزشک مغز و اعصاب سایر توصیه‌های لازم پس از گرفتن نوار مغز یا الکتروانسفالوگرام (EEG) را به بیمار ارائه می‌دهند.
نظرات (0)